Prof. dr hab. Jacek Andrzej Barcik
prawnik, adwokat, profesor na
Wydziale Prawa i Administracji
Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
Uniwersytet Śląski był zawsze obecny w moim życiu. Kształtował mnie od najmłodszych lat w domu rodzinnym, wśród opowieści Taty – fizyka i profesora Wydziału Techniki, wieloletniego kierownika Zakładu Własności Mechanicznych i Korozji Metali. Tata współtworzył Uniwersytet Śląski, pracując na nim od początku jego istnienia. Jako dziecko pamiętam korytarze rektoratu na ul. Bankowej 12 pachnące odczynnikami i szczególną atmosferą mieszczących się tam wówczas laboratoriów badawczych.
Przemierzałem je potem w dorosłym życiu – jako student prawa, doktorant, adiunkt, wreszcie profesor. Blisko trzy dekady i wszystkie etapy rozwoju naukowego zawdzięczam Uniwersytetowi Śląskiemu. Mogę się określić uniwersyteckim patriotą, choć skala rewolucyjnych i sprzecznych z tradycją akademicką zmian, jakie zaszły na naszej Uczelni w ostatnich latach, nieraz wystawiała ten patriotyzm na próbę. Wobec nich można wybrać bądź emigrację wewnętrzną i formalne dostosowanie, bądź też podjąć walkę o wizję Uczelni, jaka jest mi bliska. Wybrałem to drugie, stąd moja kandydatura w wyborach na Rektora UŚ. Decyzja o kandydowaniu zapadła po licznych rozmowach na Uczelni, który upewniły mnie, że jest szerokie grono osób podzielających diagnozę obecnej rzeczywistości uniwersyteckiej. Chciałbym być Waszym rzecznikiem, kandyduję w Waszym imieniu.
Jestem człowiekiem naukowo spełnionym i aktywnym. W latach 2020-2023 r., głosami środowiska naukowego, zostałem wybrany i pełniłem funkcję Zastępcy Przewodniczącego Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Aktywnie zabieraliśmy jako komitet głos w sprawach naukowych, współpracując z ośrodkami naukowymi z całej Polski. Legitymuję się ponad 130 publikacjami naukowymi, jestem członkiem komitetów redakcyjnych czołowych polskich czasopism prawniczych („Państwo i Prawo”; „Palestra”). Pozostaję recenzentem międzynarodowych czasopism indeksowanych na liście Web of Science i Scopus oraz ekspertem Komisji Europejskiej. Kierowałem kilkoma projektami badawczymi (w tym dwoma zagranicznymi), co wiązało się z kierowaniem zespołami badawczymi. Gałąź prawa, jaką się naukowo zajmuję (prawo Unii Europejskiej oraz prawo międzynarodowe), sprawia, że jestem naturalnie otwarty na kwestię umiędzynarodowienia. Wypromowałem 6 doktorów i doktorek oraz blisko 200 magistrów i licencjatów. Bliskie są mi sprawy organizacyjne, pełniłem szereg funkcji związanych m.in. z rekrutacją na studia, finansami wydziałowymi, praktykami studenckimi, zmianami w programach kształcenia, pionem dyscyplinarnym. Organizowałem szereg konferencji naukowych. Jestem także adwokatem, wybranym przez ogół śląsko-zagłębiowskich adwokatów na członka Okręgowej Rady Adwokackiej w Katowicach. Pozostawałem również członkiem Rady Programowej Instytutu Legislacji i Prac Parlamentarnych Naczelnej Rady Adwokackiej.
Zapraszam do zapoznania się z moim programem wyborczym.
Szanowni Państwo,
tegoroczne wybory rektorskie będą przełomowe dla Wspólnoty Uniwersytetu Śląskiego. W znacznej mierze będą one miały charakter referendum: możemy bowiem zdecydować albo o utrwaleniu i pogłębieniu zmian zainicjowanych wejściem w życie nowego Statutu UŚ w 2019 r. i nierozłącznie wiążących się z nazwiskiem obecnego JM Rektora Uniwersytetu Śląskiego, albo też możemy wziąć sprawy rzeczywistości uniwersyteckiej we własne ręce, uznając, że na naszej uczelni to społeczność uniwersytecka jest piastunem władzy. Mamy wybór. Z jednej strony między dalszą korporacjonizacją Uniwersytetu, w ramach której wydziały są tylko oddziałami korporacji, które można swobodnie likwidować, pracownik jest tylko pozbawionym wpływu instrumentem zapewniającym produktywność mierzoną liczbą punktów uzyskanych za publikacje, a centralistyczna, rozbudowywana biurokracja zapewnia realizację woli wyłącznego suwerena – rektora. Z drugiej strony mamy sprawdzony model tradycji akademickiej, w której etos nauki i towarzyszący mu etos naukowca są wartościami autotelicznymi. W ich ramach mieści się samorządność uniwersytecka, decentralizacja stosunków na uczelni i istnienie wpływowych organów kolegialnych…
To nie są zwykłe wybory. Z licznych rozmów z Państwem wiem, że poziom rozczarowania, frustracji aktualną rzeczywistością uniwersytecką jest wszechobecny. Pozbawienie pracowników wpływu na jej kształtowanie rodzi niechęć do szerszego angażowania się, a często postępującą erozję więzi z Uniwersytetem, skutkującą zjawiskiem alienacji uniwersyteckiej, a w skrajnych wypadkach rezygnacją z pracy na UŚ. Struktura organizacyjna, w której kompetencje decyzyjne są nieprzejrzyste, a ostatecznym arbitrem autorytarny prezes korporacji – każdorazowy rektor, sprzyja tworzeniu się nieformalnych układów wpływu. Wyścig do ucha rektora bywa kluczem do osobistego sukcesu na Uniwersytecie. To patologia, której należy położyć kres.
Zdecydowałem się na udział w tych wyborach po długich rozmowach i z poparciem części środowiska niezadowolonego z praktyki wykonywania władzy na UŚ. Bez niego nie podjąłbym tej decyzji – zmiany na Uniwersytecie możemy bowiem przeprowadzić tylko wspólnie. Nie tyle chodzi tu o jednostkowy sukces wyborczy, ale o to co będzie wiązać się z takim sukcesem. Gwarantuję bowiem Państwu przywrócenie Uniwersytetu, w którym będziecie czuć się ponownie ważni i potrzebni, który będziecie współkształtować. Radykalny neoliberalizm gowinowski symbolizowany także nazwiskami części obecnego kolegium rektorskiego zostanie wyeliminowany z praktyki funkcjonowania naszego – NASZEGO – Uniwersytetu. Jednocześnie mam świadomość, która powinna towarzyszyć również każdemu z nas, że Uczelnia stoi przed wielkimi wyzwaniami związanymi z dynamicznie zmieniającą się rzeczywistością społeczno-gospodarczą, w tym rozwojem nowych technologii. Uniwersytet, chcąc nie chcąc musi liczyć się z tą rzeczywistością. Nie ma możliwości pełnego powrotu do tradycyjnego modelu akademickiego, w którym uczelnia pozostawała ekskluzywnie odseparowana od świata zewnętrznego. Dlatego też potrzebna jest mądra, ewolucyjna i stopniowa adaptacja do zmian, tak by zachowywać i chronić tradycyjne wartości akademickie i ideę Uniwersytetu, a jednocześnie nie pozostać w tyle za rzeczywistością. Stabilne prowadzenie badań naukowych i działalności dydaktycznej, a nie wyścig za wszelką cenę. Tak by określenie „wspólnota Uniwersytetu Śląskiego” miało nadal znaczenie realne, a nie pozostawało nadużywanym, coraz bardziej pustym retorycznie sloganem.
Prezentuję Państwu, przygotowany po licznych konsultacjach, program wyborczy odzwierciedlający moje zamierzenia, ale i zobowiązania jako rektora Uniwersytetu Śląskiego. Składa się on z siedmiu generalnych punktów, w każdym zawarta jest diagnoza aktualnego stanu rzeczy i przedstawione cele programowe do osiągnięcia. Zachęcam do jego lektury i poparcia w wyborach.
Prof. dr hab. Jacek Barcik
prof. dr hab. Jacek Barcik
jbar@poczta.onet.pl
503 632 118
Dyżury wyborcze
oraz możliwość konsultacji na MsTeams:
Środa, godz. 20.00 – 21.00